Crash Course Kunst voor je eindexamen: Voorbeeldig - Imiteren, varieren en overtreffen

Presentator Ischa Havens gaat aan de hand van verschillende kunstenaars in op de eindexamenthema's van de kunstvakken. In deze aflevering wordt er duidelijk hoe de kunst of de werkelijkheid tot voorbeeld van de kunstenaars dient en op welke verschillende manieren zij dit doen. Kunstenaars doen elkaar al eeuwen na: ze laten zich door elkaar inspireren, kopiëren elkaars werk, geven er hun eigen draai aan of proberen het te overtreffen. Soms kopiëren ze heel letterlijk; soms compleet opnieuw bekeken en geïnterpreteerd. Zijn kunstwerken een voorbeeld van imitatio, variatio of aemulatio? Soms is de grens niet altijd duidelijk te trekken. Zelfs in de middeleeuwse kunst werden modellen steeds weer overgenomen. Kunstenaars, jonge assistenten en volleerd kunstenaars hadden allemaal modellenboeken. Piet Mondriaan is één van de weinige kunstenaars gebleken die in staat was om iets heel radicaals en nieuws te maken. Hij imiteerde de werkelijkheid niet zoals deze is, maar probeerde juist een stap verder te gaan: orde te scheppen in de chaos die er op dat moment door oorlog en armoede in de wereld was. Kunstenaar Rob Scholte en designer Maarten Baas gebruiken bestaand werk, brengen daar een verandering in aan en maken dit zo tot hun eigen werk. Marlene Dumas neemt de foto?s en beelden in kranten, op straat en video?s als bron voor haar werk. Deze beelden kopieert zij nooit letterlijk, maar ze bewerkt ze, past ze aan en geeft er een heel eigen draai aan. Met fotografie kun je de werkelijkheid één op één vastleggen. Maar een fotograaf kan er ook iets aan toe voegen. Ed van der Elsken was zo iemand. Zijn aanwezigheid was altijd zichtbaar in zijn werk, contact was voor hem essentieel om een beeld te kunnen maken. Ook zette hij vaak een situatie in scène en werd hij de regisseur van het verhaal.